Eskişehir'de akademi dünyasının ne yazık ki sadece akademi ve yerleşke içinde kalan çok ciddi çalışmaları oluyor. Bu çalışmaların bir kısmı kamuoyunca paylaşılırken önemli bir kısmı da ne yazık ki ilgilileri dışında çok tanınmıyor, duyulmuyor.

Bilimsel bilginin gündelik yaşama ve günümüz dünyasına damga vuran çıktılara dönüşmesi 21. yüzyılın başlıca amaçları arasında. Eskişehir Teknik Üniversitesi de yenilikçi yaklaşım ile sürdürülebilirliği merkeze alan topluma dönük çalışmaları ile dikkat çekiyor.

Bu çerçevede Eskişehir Teknik Üniversitesi'nin öne çıkan laboratuvarlarından biri de Optoelektronik Aygıt ve Malzeme Araştırma Laboratuvarı. Fen Fakültesi Fizik Bölümü Katıhal Fiziği Anabilim Dalı bünyesinde yer alan Optoelektronik Laboratuvarı'nın kuruluş süreci ve faaliyetlerini laboratuvar kurucusu Prof. Dr. Engin Tıraş ESOHABER için paylaştı.

Sizler için ben de bu Pencere'ye taşıyorum. Engin Hocanın ağzından bilimi teknolojiye dönüştüren bu laboratuvarı yakından tanıyalım….

**

OPTOELEKTRONİK LABORATUVARI

'Bilimsel Araştırma Projesi (BAP) kapsamında 2006 yılında başlanan Optoelektronik Aygıt ve Malzeme Araştırma Laboratuvarı'nın kurulumu 2008 yılında tamamlandı. Laboratuvarda boyutlu yapıların elektronik ve optik karakterizasyonunu gerçekleştiriliyor.'

'Yani temel malzeme araştırmasından ziyade, 'Ben bu malzemeyi nasıl kullanırım ve nasıl teknolojik bir aygıta dönüştürürüm?' gibi sorularla yola devam ediyoruz. Laboratuvarımızda temel araştırma da yapılabilir, bu altyapıya sahibiz ancak bizler daha çok teknolojiye ve aygıta dönük somut çıktılar elde etmeyi hedefliyoruz.'

**

SİSTEMİ TANIYALIM

'Sistem, 11 Tesla büyüklüğünde bir manyetik alan üretebilen bir sistem. Bizim sistemiz optik pencereleri olan ender sistemlerden birisi. Bu yüksek manyetik alan değeri pusulayı saptıran manyetik alan değerinin 220 bin katı. Kullandığımız sistemle 1,7 Kelvin'e (-271 derece) kadar deney yapma şansına sahibiz.'

'Bu sıcaklıklar atomların titreşiminin yavaşladığı ve elektronların sadece tasarladığınız yapıya bağımlı hareket ettiği sıcaklıktır. Burada düşük sıcaklıklarda tespit ettiğimiz üstün özellikleri oda sıcaklığına taşımak asıl amacımız. Sistemi kontrol eden tüm ara yazılımları ve sistemin tasarımını soğutucu üniteyi üreten şirketle birlikte oluşturduk.'

**

İKİ PATENT BAŞVURUSUNDA BULUNULDU

'Hızlı aygıt yapabilmek için yeni bir yol aradık. Optik ışınları kullanırsak daha da hızlı aygıtlar yapma şansına sahip olabileceğiz diye çalıştık. Bu konuda araştırma yaptık ve iki tane patent başvurusunda bulunduk.'

'Patenlerimizden biri sayısal elektronik devrelerindeki mantık devresi gibi çalışan, ama bu işi ışıkla yapan aygıtımız (light logic). Üzerinde çalıştığımız diğer bir konu ise lazerler. Optoelektronik Aygıt ve Malzeme Araştırma Laboratuvarı'nda yaptığımız ilk projelerden biri uydu haberleşmesinde kullanılan lazeri yapmaktı.'

**

LAZERLER ÜZERİNDE DE ÇALIŞILIYOR

'Üzerinde çalıştığımız diğer bir konu ise lazerler. Lazerler, teknolojik üretimde kesip, biçme, şekil verme, telekomünikasyon hatlarında dalga üreteci, tıbbi tedavi yöntemlerinde ise tedavi etme gibi birçok alanda kullanılıyor. Çoğumuzun bilgisayarlarda kullandığı blue-ray okuma kafalarında da yer alıyor.'

UYDU HABERLEŞMESİNE KATKI SUNDUK

'Optoelektronik Aygıt ve Malzeme Araştırma Laboratuvarı'nda yaptığımız ilk projelerden biri uydu haberleşmesinde kullanılan lazeri yapmaktı. Bu, 1,3 ve 1,5 mikrometre dalga boyuna sahip bir lazerdi. Malzemelerimiz Finlandiya'dan geldi. Orada yaptığımız araştırma özel bir firma tarafından şu an uydu haberleşmesinde kullanılıyor.'

**

YURT DIŞI ÖRNEKLERİ DE VAR

'Örneklerimiz Türkiye'de daha çok Bilkent Üniversitesi NANOTAM'dan geliyor. Yurtdışından ise Fransa LAAS, Amerika Cornell Üniversitesi, Yunanistan Girit, Finlandiya'daki gruplar, İngiltere Sheffield Üniversitesi ve Rusya'dan gelen örnekler var.'

'Grubumuzda, ben ve Dr. Öğr. Üyesi Şükrü ARDALI ile birlikte YÖK 100/2000 kapsamında iki doktora öğrencimiz var. Doktora öğrencilerimiz bir proje üreterek tezlerine başlıyorlar. Laboratuvarımızdan şu ana kadar 2 doktora tezi ve 6 yüksek lisans tez çalışması yapıldı.'