EKKKDD dernek başkanı Cihan Ertok ve Hasan TUÇ'un Anemon Otelde düzenlenen Haluj Gecesine 'özel davetli' misafir olarak eşimle katıldık. Protokol masamızda kıymetli arkadaşım can dostlarım benim en acı günümde yer alan ve her zaman manevi desteklerini esirgemeyen kardeşim Hasan TUÇ ve kıymetli zevceleri Yağmur ve çocukları Emir ve Demir Yaşar Koçhan abimiz, birlikte etkinliği izledik. Kent genelindeki, Çerkez –ABAZHA dostlarını bir araya getiren EKKKDD Haluj Gecesi muhteşemdi. Pandemi olmasına rağmen oldukça kalabalıktı.
****
Sülalemizin büyük eniştemizin kolu Çerkez olunca, kuzenlerimizde Şamil-Şahin bizi yalnız bırakmadılar.
CHP milletvekili Utku Çakırözer, Odunpazarı Kent Konseyi Başkanı İsmail Kumru, Büyükşehir Belediye Başkan Vekili ve Kent Konseyi Başkanı Nuray Akçasoy, STK temsilcilerinden Sağlık Sen Şube Başkanı Hasan Hüseyin Köksal, Protokol üyeleri ve emniyet teşkilatının üst düzey yetkilileri oradaydı.
Sonraları, AKP milletvekili Harun Karacan katıldı..
AKP'nin İl başkanı Zihni Çalışkan, Tepebaşı İlçe başkanı Hakan Çizmelioğlu, Tepebaşı belediye başkan yardımcısı Suat Yalnızoğlu MHP il başkanı İsmail Candemir konuklar arasında yer almıştı...
****
Haluj, Çerkezler 'in ünlü hamur işi. Çerkez mantısı da diyorlar. Yemekte onun adı var..
Kafkasya'nın yerli ve kadim bir halkı olan Çerkesler- Abhazlar RUS zulmüne, istilalarına karşı koymuşlar, onurlu direniş mücadelesini vermişler. Çok çileler, acılar çeken bir halk. Rus zulmü anlatılır.
****
1860 ile 1864 tarihleri arasında 4 yıllık bir Çerkes direnişinin ardından Çerkesler savaşı kaybetmiş ve yurtlarından göç etmeye zorlanmışlardır. Savaş sırasında ve sonrasında gerçekleşen bu sürgün bir trajedidir. Sürgünün çok büyük bir kısmı Osmanlı topraklarına gerçekleşmiş ve yolda pek çok Çerkes yaşamını yitirmiştir.
Kafkas halkları özgür şekilde kendi gelenekleriyle ve adetleriyle yaşamlarına devam etmişlerdir.
Başkan Cihan Ertok konuşmasında; UNESCO'nun Tehlikedeki Dünya Dilleri Atlası'nda, dünyada konuşulan dillerin en az %43'ünün tehlikede olduğu ve Kafkas dillerinden 'Abhaz-Adige' dillerinin de tehlikeli diller arasında yer aldığı belirtilmiştir.
Yaşı, 80' in üzerinde olan büyükler rahmetli olmaya başlayınca yavaş yavaş dil kendiliğinden unutulmaya başlanıyor. Gençler neredeyse hiç bilmiyor. Kültürünüz-diliniz-gelenekleriniz gitti mi tarihten silinirsiniz.
Dil önemlidir. Dilini unutan milletler tarihten yok olmaya mahkûmdur. Çok az bilen var. Kimisi, öğrenmek için Abhazya'ya gidiyor bu kültürü yaşatmak için. Abhaz-adige dilini yöresel olarak konuştukları için sorun her geçen gün kendisini hissettiriyor. Nesiller arası kopuşlar yaşanıyor.
****
Yapılan çok önemli dil ve kültürü öğrenme çalışmaları var. Özetle her geçen gün gençlere yönelik yaptığı çalışmalar dikkat çekiyor.
Çerkez kültürünün en önemli mihenk taşlarından biride, ezgileri-halk oyunlarıdır. Hele, genç kızların muhteşem gösterileri gerçekten izlenmeye değerdi.
Çerkezler kadın erkek bir arada oynarlar ve yaşamı birlikte disiplin içinde paylaşırlar. Kadın her zaman 'anaerkil' yapıyı korur ve kollar..
Şarkıları, ağıtları yüreğe dokunuyor..
Dernek başkanı Cihan Ertok çok sosyal bir isim. Gençleri önemsiyor ve onlara yönetimlerde yer veriyor. Projeleri bir bir hayata geçiriyor. Bu kültürel mirasın ve dilin kaybolmaması için mücadele veriyor, seslerini duyurmaya çalışıyor. Çok çalışkan. Koşturuyor. Diğer STK' lar la işbirliği yapıyor. Elbette onu yalnız bırakmayan can dostları var.
Yaşar abi, 'söz konusu vatansa gerisi teferruattır' diye son noktayı koyuyor!..