Son yılların yükselen turizm değeri/destinasyonu Eskişehir birbirinden zengin ve değerli turistik sahalara sahip. Bu zengin potansiyel turizm alanlarından biri de kuşkusuz Eskişehir'in doğal termal kaynakları. Ne yazık ki, şu ana kadar şehir geleneksel kent yaşamının dışında sıcak/şifalı su kaynaklarını turizme kazandıramamış vaziyette. Konu paydaşları ile gündeme alınır ise yakın gelecekte Eskişehir bir termal turizm kenti olabilir. Bu hafta Eskişehir Termal Turizm Rotası'nı izleyeceğiz…
'Termal Turizm Nedir?' sorusu ile başlayalım
Turizmin son derece kazançlı alanlarından biri olan Termal Turizm, turistin doğadan gelen şifalı sıcak sulardan turistik işletmelerde turizm bileşenleri ile yararlanma sürecidir. Termal turizmde, doğal bir şekilde yeryüzüne çıkan su turistik otel, havuz, spa/hamam vb. yapılarda turist ile buluşur. Bu ortamda turist hem hoşça vakit geçirir hem de 'şifa' bulur. Termal turizm yeni turizm anlayışında sağlık hizmeti sunmaktan çok sağlıklı olma halinin devamına odaklanmıştır. Alternatif turizm sahasında yer alan Termal Turizm, turistlerin klasik manadaki deniz/kum/güneş üçlüsüne bir seçenek olarak 'sağlıklı yaşam için şifalı su' sloganıyla pazarda payını yükseltmektedir. Bu turizm türünün yaş segmenti 25-75 arasıdır. Bu geniş yelpaze farklı tedavi yöntem ve uygulamalarını da belirlemektedir. Örnek olarak şunları sıralamak mümkündür: Egzersiz tedavi, termal kür, masaj, hidroterapi, balneoterapi.
Özellikle sanayinin yoğun olduğu bölgelerde yaşayanlar sağlıklarını muhafaza etmek, kaliteli zaman geçirmek, sağlıklı olma bilincini diri tutmak için termal turizm turisti olmayı tercih etmektedirler.
Türkiye'nin Termal Turizm Potansiyeli
Ülkemiz termal turizm potansiyeli açısından son derece şanslıdır. Coğrafi konum olarak dünyanın en önemli jeotermal kuşağı üzerinde yer alan Türkiye, doğal/şifalı sular açısından değerlendirildiğinde Avrupa'da birinciliği muhafaza ederken, dünyada ise ilk yediye girmektedir. MTA verilerine göre ülkemizde 1500 civarında termal su kaynağı mevcuttur. Bu kaynakların sıcaklıkları 20 ile 110 derece arasında değişmektedir, debiler ise 2 ile 500 litre arasında seyretmektedir. Uzmanların görüşüne göre, ülkemizin kullanılabilir doğal termal su kaynaklarının sıcaklık değerleri göz önüne alındığında 700 bin yatağı aşacak kapasitede turistik tesis potansiyeli söz konusudur.
Termal Turizmin Cazip Kılan Unsurlar

On iki ay ziyaretçilerine hizmet sunabilen termal turizm, farklı yaş gruplarına hitap etmesi, farklı çeşitliliklere sahip olması nedeniyle kendisine olan ilgi her geçen gün artmaktadır. Termal turizmde harcanan zamanın hem keyif hem sağlık imkanları sunması bu turizm türüne ayrı bir cazibe kazandırmaktadır.




Eskişehir'in Termal Turizm Potansiyeli

Eskişehir de termal potansiyel kapsamında ülkemizin şanslı bölgelerinden biridir. Şifalı doğal, yer altı suları açısından büyük zenginliklere sahip olan Eskişehir'de termal kaynaklar, ilkçağlardan bugüne çok sayıda uygarlık tarafından daimi olarak kullanılmıştır. Tarihçilere göre antik Dorlaion kentinin kuruluş yeri de , Eskişehir merkezindeki sıcak sular bölgesi olarak kabul ediliyor.

Eski Yunanlı yazar Athenaus, M.Ö. 200'lü yıllarda yazdığı gezi/coğrafya kitabında Eskişehir bölgesinde içilebilen sıcak sulardan da söz etmiştir. Roma döneminde ise Köprübaşı ve Sıcak Sularda bulunan hamam ve kaplıcalar nedeniyle bölge tercih edilen cazip bir yerleşim yeri olurken, Bizans döneminde Eskişehir, imparatorluğun dinlenme/sağlık merkezi olarak anılmıştır.

Gerek şehir merkezinde gerek farklı ilçelerinde doğal sıcak su kaynakları bulunan Eskişehir özellikle sıcak sular mevkiinde yüksek debili sıcak su kaynağı ile fizyoterapik tedavi için büyük potansiyel arz etmektedir.

Coğrafi açıdan baktığımızda Porsuk nehri ve kolları yanında soğuk ve sıcak yer altı suları ile bir su kenti olan Eskişehir termal kaynaklar yönünden şanslı bir kenttir. Şifalı, doğal, sıcak sular, kent merkezini de içine alacak biçimde Eskişehir il yüzeyinin tamamına yayılmış vaziyettedir. Günyüzü Çardak Kaplıcası'nın termal suyu, Türkiye'nin birinci derecede önemli ve öncelikli maden suları arasında yer alırken, Hasırca termal kaynağı ve Sakarıılıca termal kaynağı ülkenin üçüncü derece önem ve öncelikli kaynakları arasında adından söz ettirmektedir.

Tarihi açıdan baktığımızda ise, eski medeniyetlerin yaşadığı bir il olmasının da etkisi ile; Eskişehir Bizans, Roma, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinden kalan hamam ve kaplıcalara ev sahipliği yapmış, bir termal kent olarak ün yapmıştır.

Kızılinler ve Sakarıılıca bölgesi yakın geçmişte Bakanlar Kurulu kararıyla Termal Turizm Merkezi olarak ilan edilmiştir. Ayrıca 2023 Türkiye Turizm Stratejisi'nde belirlendiği üzere Eskişehir 'Frigya Kültür ve Termal Turizm Gelişim Bölgesi'nin içinde yer alırken, bu durum bölgenin yakın gelecekte termal turizm alanında planlı bir şekilde sıçrama yapacağına da işaret etmektedir.

Seyahat Acentaları ve Termal Turizm

Eskişehir'in seyahat acentaları Eskişehir'e gelen turistler için hazırladıkları tur programlarına şehir hamam ve kaplıcalarını dahil etmelidir. Özellikle sabahın erken saatlerinde Eskişehir'e ulaşan turistlerin, eski çağlarda olduğu gibi şehir hamamlarında ağırlanarak şehir gezisine başlamaları ticaret, kültür ve sağlık açısından oldukça faydalı olacaktır. Şehir hamamlarında geleneksel kültüre ait 'loğusa, asker, diş, gelin, damat' hamamı başlıklarında ekstra hamam turları organize edilebilir. Şehre gelen turistler Eskişehir hamamları ile barıştırılmalıdır. Bu yönde bir tur hareketi başladığında şehir hamam ve kaplıcaları da turistlere daha iyi hizmet verme yolunda kısa zamanda çalışmalara başlayacaktır.

Bu başarılırsa Eskişehir ilk, orta, yeniçağlarda olduğu gibi bugün de bir termal merkez olarak dünyada kendinden söz ettirecektir.

Kral Midasların, İskenderlerin, Osman Gazilerin, Yunus Emrelerin, Mustafa Kemal Paşaların yıkandığı termal sularda niçin günümüz turisti de yıkanıp şifa bulmasın?