Merhaba Değerli Okurlar;

Geçtiğimiz hafta Ramazan ayı, Ramazan bayramı ve unutulan ramazan geleneklerimizle tam kapanma neticesinde bayramlaşamadığımızdan bahsetmiştik.


Bu hafta ise İntihal nedir? Hangi durumlarda intihal söz konusudur?Bunlardan bahsedeceğiz
İNTİHAL NEDİR?
İntihal sözlükte aşırma anlamına gelmekte olup,Türk Hukuku'nda ise 'kaynak gösterilmeden başkasının yapıtından alınan söz yahut parça''anlamına gelmektedir.Türk Hukuk sözlüğüne baktığımızda ise ''başkasına ait bir telifi, güzel sanatlardan bir eseri, kendisine nispet etmek; bir kitabın ibarelerini, musiki bestesinin namelerini, takdim ve tehir ile veya aslının baştan başa hisolunur derecede ifade tarzını tahrif ile kendi namına vermek'' anlamına gelmektedir.
Türk Hukuk Doktrininde ise ''failin, bir başkasının eserine kendi eseri imiş gibi yani kendisi eser sahibiymiş gibi ismini vermesine veya bireserden kaynak göstermeden alıntılar yapmasına yahut bir eserden yaptığı alıntılara ilişkin olarak yetersiz, yanlış veya aldatıcı mahiyette kaynak göstermesi anlamına gelmektedir.
İntihal genellikle karşımıza edebi,bilimsel,kültürel yahut akademik eserlerde karşımıza çıkmaktadır.
İNTİHAL TÜRLERİ
Genel olarak yapılan intihal türlerine baktığımız zaman, başkasının çalışmasını kelime kelime kendisininmiş gibi sunma (klonlama), değişiklik yapmadan tek bir kaynaktaki metnin önemli bölümlerini içerme (kopyalama), birbirine uyan birçok kaynağı başka sözcüklerle anlatma yazarın çalışmalarını kaynak göstermeden kullanma(geri dönüştürme), kaynak göstermeden kopyalanan metinler ile kaynak gösterilenleri birleştirme (melezleme), birçok kaynaktan kopyalanan materyali karıştırma , uygun kaynak içerme fakat neredeyse hiç orijinal çalışma olmama (toplama)dır.
Türk Hukuku'nda intihale ilişkin düzenlemelere baktığımızda düzenlemelerin yapıldığı mevzuatlar,09/12/2016 tarih ve 29913 Sayılı ResmiGazete'de yayımlanan 6764 Sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 26. ve devamı maddeleriyle, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 53. Maddesi, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) bu bağlamda intihale ilişkin düzenlemeleri içermektedir.
İntihale ilişkin düzenleme Türk Hukuku'nda eski tarihlere kadar dayanmaktadır.Günümüzde teknolojinin gelişimi ile birlikte de intihale ilişkin durumlarla oldukça karşılaşmaktayız.5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) başka bir kişinin yazdığı eserden alıntı yapılabileceğini ancak bunun belli şartlarda yapılması gerektiğini söylemiştir.Madde 32'de ;Büyük Millet Meclisinde ve diğer resmi meclis ve kongrelerde, mahkemelerde, umumi toplantılarda söylenen söz ve nutukların, haber ve malumat verme maksadıyla çoğaltılması, umumi mahallerde okunması veya radyo vasıtasıyla ve başka suretle yayımı serbesttir.Madde 33'de ise Yayımlanmış bir eserin; tüm eğitim ve öğretim kurumlarında, yüzyüze eğitim ve öğretim maksadıyla doğrudan veya dolaylı kar amacı gütmeksizin temsili, eser sahibinin ve eserin adının mutat şekilde açıklanması şartıyla serbesttir. Temsil serbestisidir kısaca madde 33
İNTİHAL YAPAN MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVASINA HAZIRLIKLI OLSUN
İntihal fiili ise eser sahibinin manevi haklarına açık bir tecavüz teşkil eden bir eylem olmasından kaynaklı, eseri intihal edilmiş birey kişilik haklarına saldırılmasından kaynaklı ve hukuka aykırılık teşkil eden fiil nedeni ile intihal yapana tazminat davası açabilir.
TÜRKİYEDE OLAN ÖNEMLİ İNTİHAL DAVALARI
Türkiye'de ise günümüzde medayının da takip ettiği meşhur davalar söz konusudur.Yazar Buket UzunerNetflix isimli dijital platformda yayımlanan Atiye dizisi ile ilgili prodüksiyon şirketine dava açmıştır.
Yazar Başak SayanBağlanma Korkusu adlı kitabını yayımladıktan sonra Azra Kohen'in'Fi' kitabının kendi eserinden çalıntı olduğunu iddia etmiştir.
Unutmayalım ki intihal büyük bir hırsızlıktır.Haftaya görüşmek üzere…



HUKUKLU GÜNLER
AV. ASLICAN ÖZGÜR İLELİ