Yılbaşı gecesi herkes kendi çapında eğlenmeye çalışırken zam haberleri ardı ardına geldi. Millet yılbaşı gecesinin vermiş olduğu rehavetle tam idrak edemedi meseleyi o anda. Zaten istenen de buydu. Ama zam haberini gece 12'den sonra açıklarken sadece tepkinin az olması hedeflenmiyordu. Zamları gece 12'den sonra yaparak bu büyük zammın 2021 enflasyon hesabına dahil edilmemesi de isteniyordu. Hükümet ince hesaplar yapıyor anlayacağınız! Elektriğe %125, doğalgaza ise %25 zam yapıldı. Elektriğe yapılan bu devasa zammın yanında doğalgaz zammı ufak kaldı. Ama hiç merak etmeyin doğalgaz da elektriğe yetişir yakında. Ha bu arada hükümet bu ara zamlardan dolayı vatandaşın tepkisinden korkuyor gibi gözüküyor. Benden tavsiye; hiç korkmayın. Çünkü bu halkın tepki göstereceği tek şey poşetlere gelecek zamdır. Poşetlere zam yapmadığınız sürece halkın tepkisinden korkmanıza gerek yok. Onun dışında benzine %100 zam gelmiş, elektriğe %200 zam gelmiş, kimsenin gıkı çıkmaz rahat olun.
Sen de hep ürünlere gelen zamdan, enflasyondan bahsediyorsun, asgari ücrete gelen zamdan hiç bahsetmiyorsun diyenler olabilir, bahsedelim hemen. Asgari ücrete ne kadar zam geldi? %50. Ne muhteşem zam ama değil mi? Peki asgari ücretlilerin alım gücü 2022'de %50 arttı mı yani şimdi? Maalesef hayır. Ben bu yazıyı yazdığım sıralarda ENAGRUP yıllık tüketici enflasyonunu %82.81 olarak açıkladı. Yani her şeye yaklaşık %80 zam geldi ama asgari ücret yalnızca %50 oranında arttı. Yani alım gücü %30 düştü. Bir de bu sadece 2021 enflasyonu. Bir de 2022 yılı boyunca gelecek zamları düşünün. Daha ilk günden elektriğe gelen %125'lik zammı düşünün. Acaba yıl sonuna kadar o asgari ücretin bir değeri kalacak mı?
Bu arada akaryakıta da sürekli zam gelmeye devam ediyor. Dolar 18 liradan 11 liraya düşünce marketler indirim yapmıyor diye ceza kesen hükümet dolar düştüğü günden bu yana benzine 2 lira daha zam yaptı. Neredeyse litresi 13 liradan benzin alıyoruz. Ha bu arada dolar da tekrar yükselmeye başladı o da ayrı bir konu. Bu gidişle çekilen halaylar boşa gidecek!
Şakası Bile Kötü
TÜİK'in açıkladığı verilerin ne kadar komik olduğu ortada. O yüzden TÜİK'in yaptıklarına şaka demek daha doğru olur. Her ay açıkladığı komik enflasyon rakamları ile şakalar yaparak bizi güldüren TÜİK yine şaka gibi bir enflasyon verisi hazırladı. Ama bu sefer enflasyon verileri öyle boyutlara ulaştı ki TÜİK'in şakası bile komik olmadı. Açıklanan verilere göre yıllık enflasyon %36,08. Asıl dikkatimi çeken ise ÜFE. Yani üretici fiyat endeksi. Bir diğer ifade ile üreticinin maliyetlerindeki artış. TÜİK, ÜFE'deki artışı %79,89 olarak açıkladı. TÜİK'in işin içerisine kendi şakasını da kattığını düşünürsek üreticilerin maliyetleri en az %150 oranında arttı. Bunun önümüzdeki aylarda tüketiciye nasıl yansıyacağını tahmin edersiniz herhalde. Artık enflasyonun şakası bile kötü hale geldi. Her türlü çabaya, her türlü katakulliye rağmen TÜİK bile felaket enflasyon rakamları açıklıyor. Mızrak çuvala sığmıyor!
Bu arada yukarıda da belirttiğim gibi ben gönüllü bir akademisyen grubu olan Enflasyon Araştırma Grubu (ENAGRUP) verileriyle takip ediyorum enflasyonu. Size de buradan takip etmenizi tavsiye ederim. ENAGRUP yıllık enflasyonu %82.81 açıkladı yukarıda da belirttiğim gibi. Artık TÜİK'e mi inanırsınız yoksa ENAGRUP'a mı size kalmış.
Bu arada bir hatırlatma yapalım. Türkiye ekonomisini delip geçen 2001 krizinin ardından gelen enflasyon %29,7'ydi, şu anki makyajlanmış enflasyon %36,08. AKP Türkiye ekonomisini çok büyük bir krizden devraldı ve görünen o ki çok daha büyük bir krizle bırakacak.
Emekli ve Memura Zam Yok
Emekli ve memurlara yaklaşık %25 civarlarına denk gelen zamlar yapıldı. Ama buna zam demek doğru olmaz. Çünkü devlet resmi olarak %36 enflasyon açıklıyor ama memura ve emekliye %25 zam yapıyor. Yani alım gücünü enflasyon karşısında ezdiriyor ve daha da fakirleştiriyor. Bu özellikle emekli maaşıyla geçinmeye çalışanlar için çok kötü bir haber. Devletin emeklileri bu kriz ortamında daha çok koruyup kollaması gerekirken adeta açlık sınırında maaşlar vermesi kabul edilemez bir durum.
2022 daha ilk günlerden kendini belli etti. Görünen o ki bu sene enflasyon karşısında daha da ezileceğiz. Zamlar yağmur gibi yağmaya devam edecek. Maalesef ekonomide bir umut ışığı da göremiyoruz. Seçime kadar ekonomik zorluklarla boğuşmaya devam edeceğiz. Allah herkesin yardımcısı olsun. Türkiye Zam Cumhuriyeti'nde geçinmek hiç kolay olmayacak.
Kitap Tavsiyesi: Kutadgu Bilig (Yusuf Has Hacib)
Haftanın Sözü: Özgür insan, akıldan başka efendi tanımaz. (Condercet)
