Osman Kara yazdı.
Bu yılın şubat ayında haber sitelerine 'Netflix ve Youtube gibi dijital servislere RTÜK denetimi geliyor' başlıklı haberler görmeye başlamıştık. Habere göre, TBMM'ye sevk edilen yeni torba yasada, internetten yayın yapan kuruluşlara Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) denetimi maddesi de olduğu iddia edildi. Geçen onca ayın ardından resmi olarak RTÜK tarafından Youtube için herhangi bir girişimde bulunulmadı. Son olarak geçtiğimiz hafta 'Çocukları Taciz ve Sosyal Medyadan Koruma Derneği', sosyal medya fenomenleri Enes Batur, Kerimcan Durmaz ve Danla Bilic hakkında suç duyurusunda bulundu. Ve bir zamanlar gündeme gelen Youtube'a RTÜK gelir mi? Sorusu yeniden sorulmaya başlandı.SINIRSIZ BİR DÜNYA YOUTUBE
Öncelikle Youtube'a RTÜK gelir mi? Gelirse nasıl gelir? Bunları konuşmak yerine Youtube'un Türkiye'de ve Dünya'da nasıl bir büyüklüğe sahip olduğunu anlatan bir iki istatistiği paylaşayım. Youtube'un Dünya'da aylık oturum açan 1.5 milyar kullanıcısı bulunuyor. Bu platforma her gün ortalama 576 bin saat değerinde video yükleniyor. Türkiye'den Youtube'u kullananların sayısı ise 44 milyon 731 bin 500 kişi. Youtube'da her gün ortalama 1 milyar saat video izleniyor.
Bu istatistiklere bakınca Youtube milyonlarca insanın milyarlarca içerik ürettiği ve bu içerikleri milyarlarca insanın izlediği sınırsız bir dünya olarak tanımlayabiliriz. Böyle bir platformu denetmek çok da kolay bir şey değil. Tabiri caizse böyle bir yeri denetlemek'çölde kum tanelerini denetlemek' gibi bir şey. Youtube'un RTÜK tarafından denetlenmesini kendi adıma söylemek gerekirse pek mümkün görmüyorum.
RTÜK NASIL GELİR?
Youtube'da hali hazırda bulunan yaş engellemesi mevcut. Youtube'un '+18' olarak nitelendirdiği videolara Youtube üyeliği olmayan ve yaşı +18'den küçük olanlara bu videolar gösterilmiyor. Zaten Youtube'da şiddet içeren ve pornografik videolar bulunmuyor. Bu konuda Youtube'un katı kurallarının olduğunu söyleyebilirim. Ayrıca Youtube kendi geliştirdiği algoritma sayesinde yüklenen videonun içeriğini dahi denetleyebiliyor.
RTÜK'ün doğrudan video içeriklerine müdahale edebileceğini düşünmüyorum. RTÜK'ün uygunsuz olarak nitelendirdiği videoyu yayınlayan kanal hakkında idari bir para cezası uygulayabilir mi, onu bilemiyorum? Erişim engeli gelen videoyu izleyenlerin ve o kanalı takip edenlerin vereceği tepkiler de bu noktada çok önemli. Ayrıca erişim engeline karşı gelmek, engellenen içeriğe ve siteye erişmek Türk insanını için çocuk oyuncağı. Yediden yetmişe herkesin kullanmasını öğrenmek zorunda kaldığı VPN ile bu tarz engellemelere çözüm getirilebilir.
ÇÖZÜM NE PEKİ?
Eğer derdimiz çocuklarımızın internette doğru düzgün içerikleri takip etmesi, izlemesi ise çözüm aile içi eğitimden geçer. Sen çocuğu bilgisayar ya da tabletin önüne otur ve saatlerce ilgilenmezsen, o çocuk her türlü yasaklamalara rağmen gider istediği videoyu, istediği içeriği bulur izler. Yasaklar getirilerek değil bilinç oluşturularak bu sorunlara çözüm getirilebilir. Bu çözümdeki en büyük sorumluluk anne, babada. Sen çocuğunu iyi bir insan olarak yetiştirirsen, çocuğuna iyi bir bilinç oluşturursan. Zaten uygunsuz gördüğü içeriği izlemez. Evet, biliyorum bu iş çok kolay değil, hele ki 'z kuşağı' için hiç de kolay değil. Ama anne baba olmak sorumluluk gerektiren bir olgu. Kolaya kaçmamak lazım zor ve yorucu olanı yapmak bazen de çocuğumuz için bazı fedakarlıklarda bulunmamız gerek. İşin özü çözüm basit ama uygulaması zor. Eğitim, eğitim, eğitim…
Youtube'a Türkiye'den erişimin engellenmesinin tarihçesi
