ESTV’de yayınlanan “Soruyoruz” programına konuk olan AK Parti Eskişehir İl Başkanı Süleyman Reyhan, gazeteciler Murat Taşkın, Tarkan Demir ve Arif Anbar’ın gündeme ilişkin sorularını yanıtladı.
Bu yerel seçimde, önceki seçimlerden farklı olarak bir yöntem izleyip izlemediğinin sorulduğu Reyhan, genel seçimlerden sonra 2 milletvekilleriyle süreci istişare halinde götürdüklerine işaret ederek, şöyle konuştu:
“Yaz döneni gelmişti. ‘Kırsal ilçeleri ve köyleri dolaşın’ diye genel merkezden talimat geldi. TBMM’nin tatil olmasıyla ‘hızlıca muhiti bir gezelim’ dedik. Kırsal kesimi gezdik. Burada saha çalışmalarını seçimden önce yaptık. 2 vekilimiz ve benimle birlikte 10 ayrı ekip kurduk. 350 mahalle gezdik 45 gün içinde. Temmuz-ağustosta. Bir de merkezde şehir buluşmaları yaptık. Sahadan veri topladık. Vatandaşımız ne diyor, icraatlarla ilgili sıkıntı ne?.. Bir daha imkan bulamazdık. Vekiller de bir daha seçim sürecinde belediye başkanları sahada olacak. ‘Tamamen yükümüzü merkeze verelim’ diye böyle bir çalışma yaptık. Gittiğimiz yerlerde soruyoruz, ‘Adayınız belli mi?’ diye. ‘Kim olsun’ diyoruz. Herkes klasik bir şekilde ‘İyi biri olsun’ diyor. İyi de iyi kim? Konuştuğum kişilere ‘Mesela bir anketör geldiğinde, isim sorduğunda veya şu isimlerden kim dediğinde sen kimi seçiyorsun?’ diyorum.
Bunları da aldık. Bunlar tabi adayın tespitinde tecrübe yöntemi. Sahada gözlem yaparak… Bu işin bilimsel yöntemi de var. Biz bunu her zaman yaptık. İl Başkanlığı döneminde… Ben 2004 döneminde de vardım. Birinci derecede sorumlu olduğum dönemde de ilçelerde ve merkezlerde bu anketleri yaptık. Yanılabilirsiniz de sonuçta. Şu anda saha çalışmalarını aldık. Bilimsel bir anketi de il başkanlığı olarak yaptık.
“İLK DEFA BURADA AÇIKLIYORUM”
Sahada arkadaşlar zaman zaman soruyor? ‘Bu anketleri il başkanlığı mı yoksa genel merkez mi yapıyor?’ diye. Burada resmi olarak ilk defa söylüyorum, biz il başkanlığı olarak anketimizi yaptık, sonuçlarını da aldık ama derinlemesine vekillerimizle değerlendirmesini yapmadık.
Anketi yapan firma bize sunumlarını yaptı. Elimizde bu veriler var. Niye bunu yaptık? Cumhur İttifakı olarak biriz ve beraberiz. Genel merkezler çalışıyor. Görüşmeler sürüyor. Bize her partinin genel merkezi, il teşkilatlarına döndüğünde elimizde veri olması gerekiyordu. Eğitimciyiz bizim, işimiz ölçme ve değerlendirme…”
“KIRSALDA SU, KANALİZASYON VE YOLLARLA İLGİLİ SIKINTILAR VAR”
Süleyman Reyhan, sahaya çıktıkları temmuz-ağustos aylarında vatandaştan TMO’dan randevu alımıyla ilgili sıkıntılar ile emeklilerin durumuyla ilgili şikayetler aldıklarını dile getirerek, “Biz bunu çok hızlı tespit edip, hızlıca genel merkeze aktardık. Cumhurbaşkanımız hemen müdahale etti. TMO’daki sorun giderildi. Emekliler de malum 5’er bin liralık ikramiyelerle çözüme kavuşturulmaya çalışıldı. En çok karşılaştığımız sorunlar, yerel yönetimlerin köylere ulaşmaması.... Yol ve kanalizasyon sorunlarını net olarak gördük. Halen büyükşehirin yapması gereken… Su, kanalizasyon ve yollarla ilgili bizim KÖYDES dönemindeki yaptıklarımızla kalmış. Bunları toparlayıp, raporladık. Yerel seçimlerde de bunları gündeme getirdik. Belediye Meclisinde de sorunları gündeme getirdi arkadaşlarımız” dedi.
“ANKETTE ADAYLIĞINI ISRAR EDENLER DE VAR…”
AK Parti İl Başkanlığı’nın yaptırdığı ankette sadece belediye başkanlarının fotoğrafları ve isimlerinin bulunmadığını, ilin sorunlarına ilişkin de bazı saptamalara yer verdiklerini belirten Reyhan, şunları aktardı:
“Anket yapan firma genel merkeze de anket yapan tecrübeli bir firma. Buradaki ankette aday meyillerini almak istedik hem de Eskişehir’in sorunlarıyla ilgili de bilgi almak istedik. Mevcut belediye başkanlarının algısını ölçtük’ yorumunu yaptı.
Reyhan, 3 bin 48 kişinin katıldığı ankette, kendilerine bu zamana kadar adaylığını ısrar eden kişiler ile kamuoyunda ismi geçenlerin yer aldığını anlatarak, “Büyükşehirde, Odunpazarı’nda ve Tepebaşı’nda 8’er kişi vardı. Kendi teşkilatımızdan da il ve ilçe başkanlığı yapmış isimler yer aldı. Örneklemimiz güçlüydü. Elimizde bir veri var. Tutarlılığı da güzeldi. Bu vesileyle sorunları da gördük. Bu sorunlar üzerinden muhalefetimizi yapacağız” değerlendirmesinde bulundu.
“KONUŞULAN İSİMLERDEN BİRİ OLACAKTIR”
Reyhan, AK Parti’li olmayan oda başkanlarının anketteki listede olmasına tepki gösteren partililerin olup olmadığı yönündeki soruya, “Yok, öyle bir şey olmadı. Biz sonuçta kazanacağımız adayı arıyoruz. Bulmak için yola çıktık. Varsa bulacağız. Yoksa bulamayacağız. Dışarıdan aday da olmaz sanıyorum. Bizim bulamadığımızı, bu şehrin bulamadığını, kim bulacak? Bu şehirde yaşıyoruz biz de. Konuşulan isimlerden, gündemde olan isimlerden biri olacaktır. Bunlardan hangisi olacak, hangisiyle daha iyi sonuç alınabilir ona bakıyoruz” diye cevap verdi.
“SİYASİ SEÇİMLER ODA SEÇİMLERİNE BENZEMEZ”
AK Parti’den büyükşehir belediye başkan adaylığı konusunda kamuoyunda isimleri sıkça dillendirilen Eskişehir Sanayi Odası Başkanı Celalettin Kesikbaş ve Organize Sanayi Bölgesi Başkanı Nadir Küpeli’ye bir teklif götürüp götürmedikleri ve isimlerinin bulunduğu anketten çıkmaları durumunda böyle bir durumun yaşanıp yaşanmayacağının sorulduğu Süleyman Reyhan, şu yanıtı verdi:
“Biz kimseye teklif götürmedik. Bize de onlardan birinci dereceden bir talep gelmedi. Doğduğum yer Karamürsel’de, ‘Varsa niyetin kıspetini giy, çayıra çık’ derler. Minder güreşiyle yağlı güreşi arasında farklar vardır. ‘Minder güreşinde dünya şampiyonu oldum’ diyenler, yağlı güreşte o başarıyı gösteremezler. Oda seçimleriyle normal siyasi seçimler çok daha farklı dinamiklere sahiptir. Bunu da görmek lazım. Kaygan zemin var…”
“EN ZAYIF HALKA ODUNPAZARI GÖRÜNÜYOR”
AK Parti’de Odunpazarı ilçesi için adayı adayı bolluğu yaşandığının, bunlardan birinin de Süleyman Ekşi olduğunun belirtilmesi üzerine Reyhan, Bunlar halkta tutundurma hareketleri. Resmi adaylık süreçleri başlamadı. Kasım gibi başlayacak. Her partinin genel merkezleri sahada çalışma yapacak. Bu isimleri bulmaları için aday adayı olanlar kendi isimlerinin buralarda görünebilmek için, çalıştıkları ajanslarla, önerdikleri PR çalışmalarını kendilerince yapıyorlar. ‘Niye Odunpazarı?’ Bu ilçede kendilerini şanslı görüyor olabilirler. Bu arkadaşlar bizimle de görüşüyorlar. En zayıf halka Odunpazarı görünüyor. Anketlerde de çıkıyor” yorumunu yaptı.
“ANKETE KOYDUĞUMUZ İSİMLERİ PARTİLİLERİMİZE SORDUK”
Kazanacak adayın anketlerden ve saha ölçümlerinden yaşam tarzı bakımından AK Parti’nin milliyetçi ve muhafazakar yapısına uymayan, sosyal demokrat görüşe sahip biri çıkması durumunda bu kişinin aday gösterilmeyeceği, parti genel merkezine isminin önerilip önerilmeyeceğine ilişkin soruyu da yanıtlayan Reyhan, “Biz eğitimciyiz, ölçtüğümüze doğru bir şekilde genel merkeze sunarız. Ne gördüysek onu söyleriz. Tüm sorumluluk il başkanında değil. Bu sorumluluğu biz de almayız. Biz bir fotoğraf çekeriz. Genel merkeze bir çalışma yaptık. Çalışmamızda elde ettiğimiz sonuç budur…
Biz il yönetimi, meclis üyeleri, bu anketlere isimleri koyarken bu çalışmayı da yaptık. Arkadaşlara ‘büyükşehir belediye başkan adayı olarak kimi görmek istiyorsanız 3 isim yazın’ dedik. Hiçbir yönlendirme yapmadan. Bir il yönetim toplantısında açık uçlu sorduk. Kağıtları çıkartıp herkes kazanacağını öngördüğü isimleri yazdı. Oradan bir fikir geldi. İlçe başkanlarımız, büyükşehir meclis üyeleriyle de yaptık bunu. O isimleri de anketlere koyduk.
“HER YERİ AK PARTİ KAZANAMAZ”
Reyhan, soru üzerine, AK Parti’nin Eskişehir’de belediye başkanlığı seçiminde istediği başarıyı elde edememesinin altında hangi sorunlar olduğunun muhasebesini her seçimin ardından yaptıklarını dile getirerek, şöyle konuştu:
“Her yeri AK Parti kazanamaz. Muhalefetin de kazanacağı yerler olur. Eskişehir’de her yöntem denendi. ‘Profesör’ denildi, profesör adayımız oldu, ‘odalardan olsun’ denildi, o konuldu. ‘Belediye başkanı olsun’ dendi o da denendi. Sonra mevcut belediye başkanımız Burhan Sakallı da aday oldu. AK Parti tüm yöntemleri kullandı.
Eskişehir’de, büyükşehir hariç kurulduğu zamandan beri yani 22 yılda bizim AK Parti’li yapamadığımız ilçe yok. Kaybettik, kazandık, kazandık, kaybettik. Burada potansiyel var. Burası solun kalesi değil. Biz yine ilk defa 2015 Haziran’da birinci olamamıştık, bu seçimde de birinci olamadık Eskişehir’de. Bunun dışında hep birinci olduk. Şimdi doğru zaman. Doğru adayla bu defa Eskişehir belediyeleri tüm ilçeleriyle AK Parti’li olabilir. Ordu bize çok benziyor. Ordu, 15’te 15 olarak AK Parti’li oldu.
Öte yandan mevcut belediye başkanlarının hangisiyle devam edilip edilmeyeceği henüz karar verilmedi. Süreç devam ediyor. Kongre yapıldı. Eskişehir AK Parti genel merkezi nezdinde önemli bir güce sahip oldu. Bu önemli. Eskişehir’den Ali Demirel ve Prof. Dr. Hasan Basri Yalçın’ın MKYK’ya geçilmesi bizim için önemliydi.”
ADAYLAR NE ZAMAN BELLİ OLACAK?
Adayların belirlenmesi sürecine ilişkin bilgi de veren Reyhan, “İl başkanları toplantısında takvimle ilgili açıklama olur diye düşünüyorum. Bunu genel merkez yapıyor. Cumhur İttifakı ile ilgili görüşmeler yeni başlıyor. Bizden de bununla ilgili rapor stendi. Raporlamalarımızı yaptık. MHP de yaptı. Liderler seviyesinde görüşmeler olduktan sonra iller olarak görüşeceğiz. Şimdi hiçbir ilçeyle ilgili konuşulmadı” diye konuştu.
ADAYLARIN BELİRLENMESİNDE VAKIF VE DİNİ TOPLULUKLARIN ETKİSİ
“Eskişehir’de vakıfların, örneğin Birlik Vakfı’nın ve dini toplulukların AK Parti’nin aday belirlemesinde etkili olduğu konuşulur. Bu doğru mu?” sorusunu yanıtlayan Süleyman Reyhan, şunları kaydetti: “Sivil toplum kuruluşlarına partiler de girer, dernek ve vakıflar da. Bunlar görüşlerini ifade ederler. Siyasi partiler de alacağını alır. Bu herkesin sivil toplum şapkası vardır. Ben de Eskişehir’e okumaya geldim 1989’da ve o tarihten beri buradayım. Gençlik hareketlerinde bulundum. Birlik Vakfı’nın gençlik örgütlenmesinde bulundum. Bu bir yakıştırma. Böyle bir şey yok.”
Reyhan, Yılmaz Şahin için partide “gölge başkan” diyenler olduğunu, bunun da MKYK’ye seçilen Hasan Basri Yalçın ile akrabalık ilişkilerinin etkisinin bulunduğunun değerlendirilmesi üzerine, “Parti yönetimlerinde pek çok isim değişir ama mutlaka bir hafıza vardır. Bizde de il yönetimlerinde bazı kotalar vardır. Onları tutturmanız vardır. Burada hasetlik de olur. Siyaset dedikodulara çok uygun zemindir. Biz işimize bakıyoruz. “
Büyükşehir Belediyesini, Halk Ekmek fabrikasını seçime yakın hizmete açarak siyaset devşirmekle ve bir bölgedeki taşınmazları satılığa çıkarmak konusunda eleştirdiği hatırlatılan Reyhan, “Büyükşehir belediyesi kaynak yaratacağı başka kalemler bulacak. Bunu satmayacak” yorumunu yaptı.
FESTİVAL YASAĞI
Türkiye’de başka bazı illerde düzenlenmesine karşın Eskişehir Valiliğince, Botanik Park’ta yapılacağı duyurulan Octoberfest adlı festivalin yasaklanmasına ilişkin soruyu da yanıtlayan Süleyman Reyhan, “Anayasa’nın 58. maddesinde, ‘Devlet gençleri alkol düşkünlüğünden, uyuşturucu maddelerden, suçluluk, kumar ve benzeri kötü alışkanlıklardan ve cehaletten korumak için gerekli tedbirleri alır’ yazıyor.
Biz festivallere karşı değiliz. Sucuk festivali, kahve festivalleri düzenleniyor. Burada itiraz ettiğimiz konu gençlerin mağdur edilmesi. Yoksa ülkemizde herkes istediği kadar içebilir. Ama istediği yerde içemez. Parklarda içemezsiniz. Burada, kanuna karşı hile yapılıyor. O parkın içinde Kültür ve Turizm Bakanlığından içki ruhsatı almış faaliyetini gösteriyor. Burada sıkıntı yok. Bir organizasyon yapıyorsun, 160 kişilik yere bin 500 kişiye bilet satıyorsun. Nereye sığdıracaksın o Bin 500 kişiyi. Yoksa bizim kimsenin yaşam hakkına, özgürlüğüne karşı çıktığımız yok. Ben şunu soruyorum: Güzel bir ortamsa, teşvik edilip ortamlarsa… Böyle bir ortama eşinizi ve çocuğunuzu alıp gider misiniz?
Kentin göbeğinde Barlar Sokağı diye bir yer var. Maalesef buraların açılışına belediye başkanları öncülük etti. Herkes şikayetçi. (AK Parti’li Tepebaşı Belediye Başkanı Tacettin Sarıoğlu döneminde buralara ruhsat verildi) Kim verdiyse vermiş. Bunlar yanlış şeyler. Kimse içkinin, sigaranın insan sağlığına faydalı olduğunu söyleyemez. Valilik de bu konuda Anayasa’nın 58. maddesini uygulamış.
“FATİH DÖNMEZ’İN ADAYLIK NİYETİ YOK”
AK Parti Eskişehir Milletvekili Fatih Dönmez’in büyükşehir belediye başkan adayı olabileceğine ilişkin kulis bilgilerini yorumlayan Süleyman Reyhan, “Mecliste vekil dağılımı önemli. En son seçimde 3 dönem kuralını Cumhurbaşkanımız net olarak uyguladı. Bunu bu seçimlerde milletvekili olup da karşılığının görüldüğü vekiller olabilir mi? Olabilir ama bu karar Cumhurbaşkanımızda. Bunu uygular mı uygulamaz mı onu bilemeyiz. Bunu Eskişehir mi, Ankara mı, İstanbul için mi uygular, onu bilemeyiz. Fatih bakanımızın böyle bir niyetinin de olmadığını biliyoruz. Genel merkezimizin vereceği kurala herkes saygı duyar ama Meclis’teki matematik de önemli.
“KENT DIŞINDAN ADAY OLMAZ”
Reyhan, “Eskişehir’de büyükşehir belediyesi için en iyi adayı bulamazsanız kent dışından bir aday gündeme gelebilir mi?” sorusuna şu yanıtı verdi: “Böyle bir ihtimal olacağını düşünmüyorum. Bu şehirden aday çıkar ve konuştuğumuz adaylardan biri olur. Başkası olmaz. Genel olarak toplumun konuştuğu, oda başkanları, eski il başkanları, eski vekiller, bunları herkes konuşuyor. Bu çok normal bir şey olabilir. Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Murat Mercan da olabilir mi?) Sonuçta eski vekil dediğimiz, partilimiz. “
“ÇEVREYOLUNA İHTİYAÇ YOK”
Çevre yolunun yapılmamasının bazı kesimlerce eleştirildiğinin hatırlatıldığı Reyhan, şu değerlendirmeyi yaptı: “Eskişehir’in en büyük sorunu trafik. Kim nasıl ölçerse ölçsün ilk başta bu sorun geliyor. Mevcut yolun etkisi saat 10.00’dan sonra net olarak görülüyor. Sürekli kullandığımız bir yol. Yeni bir çevre yolunun yapılmasının şehir içi trafiğine katkısı olmadığı bilimsel raporlarla ortaya kondu. Önceki adaylarımızdan bazıları çevre yolunun yapılacağı yönünde konuşmalar yaptı. Ama fizibil olmadığı görüldü. 25 yıldır belediye başkanlığı yapan Yılmaz Büyükerşen neden bulvar açmadı, bir tane açtığı bulvar var mı? En büyük sorunlardan biri toplu konut. Bir tane konut yaptı mı? Şimdi Yenidoğan’da birkaç blok yapıyor. Bu süreçte TOKİ ile yaptığımız ve devam edenlerle 15 bin konut yaptık. Şimdi 3 bin 109’unu teslim edilecek aşamaya geldi. bu bir Sivrihisar demek. Toplamda 15 bini buluyor. Hemen hemen 5 Sivrihisar yapıyoruz bu şehre. Bunları yapmak büyükşehrin görevi değil mi? İstanbul’da KİPTAŞ yapıyor. İmar açılmıyor. Bunların çözülmesi lazım. Trafik basit çözümlerle aşılabilir. Maalesef ufak tefek müdahaleler yapılıyor. Heykellerin yeri değişiyor. Kavşak düzenlemeleriyle olmaz bu iş. Bulvarlar açılması lazım.”
