Merhaba Değerli Okurlar;
Geçtiğimiz hafta sizlerle İşçilerin işverenler tarafından tazminatsız işten çıkarılmalarına ilişkin Yargıtay'ın verdiği farklı kararları incelemiştik. Bugünkü yazımızın konusunda ise kira tespit davalarını inceleyeceğiz.Yeni yılın yaklaşması ile birlikte çevremizdeki birçok insan 'kiralara ne kadarzam gelecek', 'Kira artış oranı nedir?', 'Ev sahibi ne kadar kira zam yapabilir?', 'kirama çok zam gelirse ve ödeyemezsem ne yapacağım' 'ev sahibimle davaık olabilirmiyim?' gibi sorular sıkça merak edilmeye başlandı. Bu nedenle bu konuları detaylı olarak değerlendireceğiz. O zaman yukardaki soruların cevabını kanunlar çerçevesinde değerlendirmeye başlayalım
YASAL KİRA ARTIŞI NEDİR?
Türk Borçlar Kanunu'nun kira sözleşmelerini incelediği kısımda her dönemde yapılabilecek kira artışına ilişkin düzenlemeyer almaktadır. Türk Borçlar Kanunu'nun 344. Maddesinin 1. fıkrasında 'Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır.' denmektedir. Yani ilgili maddede de anlaşıldığı üzere kira artışında genel olarak halk arasında 'TÜFE' olarak da bilinen Tüketici Fiyat Endeksi rol oynamaktadır. TÜFE oranı da her ay Türkiye İatatistik Kurumu (TÜİK)'in yaptığı hesaplamalar sonucu belirlenen enflasyon oranına göre belirlenmektedir. Örnek olarak içerisinde bulunduğumuz aralık aynının hesaplanan kira zam oranı %17.71'dir. Yani 2021 aralık ayında bir ev sahibinin yapabileceği maksimum zam oranı %17.71'dir. Yıllık enflasyon ise yüzde 21,31 oranına yükselmiştir.
TÜFE ORANI İŞYERİ KİRALARINDA GEÇERLİ Mİ ?
Kanunla getirilen sekiz yıllık erteleme süresi 1 Temmuz 2020'de sona erdi. 'İşyeri kira sözleşmelerinde artık konut kiralarındaki gibi TÜFE artış oranının altında artış oranı kararlaştırabilir. Ancak TÜFE artış oranının üstünde artış oranı kararlaştırılamaz'.
KİRA SÖZLEŞMEM BİTİNCE EV SAHİBİM BENİ EVDEN ÇIKARABİLİR Mİ ?
Halk arasında en çok konuşulan konulardan biridir. Kira sözleşmesinin bitiminden önce her kiracının aklına bu soru gelir 'Acaba bu sene ev sahibim beni evden çıkarabilir mi' sorusunun cevabını kanun koyucu açık şekilde belirtmiştir.Türk Borçlar Kanunu'nun 347.maddesi olan'' Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmenin sona ermesi'' başlıklı kanun maddesinde '' Konut ve çatılı işyeri kiralarında kiracı, belirli süreli sözleşmelerin süresinin bitiminden en az onbeş gün önce bildirimde bulunmadıkça, sözleşme aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılır. Kiraya veren, sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona erdiremez. Ancak, on yıllık uzama süresi sonunda kiraya veren, bu süreyi izleyen her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir sebep göstermeksizin sözleşmeye son verebilir.demiştir.
Yani kanun lafzından da anladığımız üzere ev sahibi sizi istediği zaman çıkartamaz kanun da belirtilen sürelere uygun olarak çıkartmak zorundadır.

KİRA TESPİT DAVASI
Beş yıllık belirlenen kira sözleşmesinde veya beş yıldan uzun sürmüş olan kira sözleşmelerinde geçerli olan bir hüküm vardır. Türk Borçlar Kanunu'nun 344. Maddesinin 3. fıkrasında 'Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hakim tarafından tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebilir.' denmektedir.
HAFTAYA GÖRÜŞMEK ÜZERE
AV.ASLICAN ÖZGÜR İLELİ