Merkez Bankası (MB) Pazartesi günü 'konut fiyat endeksi'ni açıklamıştı. Buna göre son bir yılda Türkiye'de konut fiyatları %10,05 arttı. Burada en dikkat çekici verilerin arasında İstanbul ve Ankara'da konut fiyat artışının enflasyonunun da Türkiye ortalamasının da altında kalmasına rağmen konut fiyat endeksi en fazla artan 3. Bölgenin Eskişehir-Bursa-Bilecik illerinden oluşan TR41 bölgesinin olmasıydı.
Buna göre gayrimenkul fiyat artışında İzmir %18,7'lik artışla birinci sırada. İzmir'i, %17,7'lik artış ile Aydın, Deniz ve Muğla takip etmiş, Eskişehir-Bursa-Bilecik bölgesi ise %16,4 ile 3'üncü sırada yer aldı.
Elbette bunun nedenleri olmalıydı, nitekim medyascope.tv'den Semih Sakallı, geniş bir analizle bunun nedenlerini analiz etti ve yazısında Eskişehir için ayrı bir değerlendirmede bulundu.
Analize göre tartışmasız İç Anadolu'nun çekim merkezi, Eskişehir.
Neden?
Eskişehir son beş yılda Ankara, Kayseri ve Konya'dan 'net göç hızı' daha yüksek. TÜİK'in net göç hızı verisine göre, Eskişehir 2015-2016 arasında %13 net göç hızı oranına sahipken bu oran Konya'da %0,8 ve Kayseri'de %0. Ankara'da ise %3,2.
Buradan hareketle şu çıkarımda bulunabiliriz: Eskişehir kendi nüfusuna göre daha yoğun göç alması sebebiyle konuta talep artıyor ve bu da konut fiyatlarına yansıyor.
Sakallı, Eskişehir neden göç alıyor? Sorusuna da şu şekilde yaklaşıyor;
· Söz konusu büyükşehirlerin ekonomik verilerine, nüfuslarına ve iklim koşullarına bakarak bu soruya cevap bulamayız. Çünkü bu dört ilde de büyük üniversiteler var, işsizlik rakamları birbirine yakın ve hatta Konya'da işsizlik oldukça düşük.
· Burada Eskişehir'i diğerlerinden ve özellikle de Konya ve Kayseri'den ayıran en dikkat çekici özelliği sosyo-kültürel yapısı ve yerel yönetim anlayışı. Eskişehir 1999 yılından bugüne Yılmaz Büyükerşen (DSP ve CHP) tarafından yönetiliyor ve bunun da bir sonucu olarak kentte farklı yaşam tarzları kendine daha rahat yer bulabiliyor. Çeşitliliğe izin veren bir şehirde yaşayabilme imkanı diğer şehirde yaşayan insanlar için Eskişehir'i çekim merkezi haline getiriyor.
· Diğer şehirlerdeki tek tip yaşam biçiminin sadece din ve muhafazakarlıktan ibaret olmadığını son dönemde artan milliyetçiliğin de söz konusu şehirlerde bir zorunluluk haline geldiğini söyleyebiliriz. Bu yüzden Eskişehir gibi şehirlerde milliyetçiliğe nispeten daha az maruz kalınacağının düşünülmesi de insanların tercih etme nedenleri arasında. Çünkü Eskişehir, İç Anadolu'daki diğer illerde var olan 'tek taraflı' bakış açısından daha çok seçenek sunuyor.
Bize göre Semih Sakallı, Eskişehir'de konut fiyat endeksinin yüksek oluşunu, Ankara ve İzmir gibi illerden yüksek oluşunu ve İç Anadolu Bölgesinde çekim merkezi olmasını doğru bir temelle açıklamış.
Kısaca özetlemek gerekirse;
1. Eskişehir'in net göç hızının yüksek oluşu
2. Eskişehir'in sosyo-kültürel yapısı ve yerel yönetim anlayışının diğer İç Anadolu illerine göre daha farklı oluşu
3. İnsanların Eskişehir gibi şehirlerde milliyetçiliğe nispeten daha az maruz kalınacağının düşünmesinin
4. Yılmaz Büyükerşen (DSP ve CHP) tarafından yönetilen şehrin kentte farklı yaşam tarzlarının kendine daha rahat yer bulabilmesi ve şehrin çeşitliliğe izin veren bir yapıda olması
Eskişehir'i çekim merkezi yapıyor bu da konut fiyatlarına yansıyor.