Eskişehir uzun dönemdir çok ciddi sorunlarla uğraşıyor. Bu sorunlar öyle genel geçer şekilde ele alınıp geçiştirilecek sorunların çok daha ötesinde kentin vizyonu ve geleceğini gerileten sorunlar olduğunu kabul etmemiz gerekiyor.
Anadolu Üniversitesi gibi bir devin bölünerek 3. Üniversiteye dönüştürülmesi, akabinde AÖF döner sermaye payının Eskişehir'den alınıp Hazineye aktarılması, TÜLOMSAŞ'ın kapatılması gibi artık benimsediğimiz ve sorun olarak görmekten vazgeçtiğimiz sorunların yanı sıra çevre yolundan havaalanı sorununa, sanayinin limanlara bağlanma talebinden üniversitelerinin bölünmesine, yatırım çekememesinden İzmir YHT hattının iptal edilmesine kadar say say bitmeyecek talep ve sorunlar yumağı içinde kalan Eskişehir, bu sorunlar karşısında giderek sıradan bir Anadolu kenti kimliğine büründürülmeye çalışılıyor.
Durumun ciddiyetinin anlaşılması için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nca hazırlanan İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralamasına bakalım. Eğitimden nüfusa, finanstan ekonomiye kadar 8 farklı parametreden 56 verinin kullanılarak oluşturulduğu SEGE verilerinde Eskişehir ilçeleri giderek alt sıralara geriliyor.
Bırakın Türkiye'nin en gelişmiş ilçeleri arasında birden fazla ilçe sokmayı kırsal ilçeleri gelişmişlik seviyeleri itibariyle giderek Türkiye ortalamasının altında kalıyor. 2017'de Türkiye'nin en gelişmiş ilçeleri arasında sadece Odunpazarı ilçesi yer alan Eskişehir, 2022'de de yine Odunpazarı ile o kategoride yer alsa da Odunpazarı'nın sıralaması 31'ncilikten 48'nciliğe gerilemiş durumda.
14 ilçe arasında sadece Tepebaşı 86'ıncılıktan 84'üncülüğe çıksa da ilçelerin gelişmişlik seviyesinin 5 yılda bu denli gerilemesi ciddi bir sorundur.
Şayet buna önlem alınmazsa, şayet bu soruna el atılmazsa bir 5 yıl sonra Eskişehir'in bütünüyle gelişmiş il statüsünden çıkacağını söylemem gerekiyor. Bu sıradanlaşmanın farkında varması gerekenler ise yukarıda ifade etmeye çalıştığım sorunları çözerek işe başlamalı ve uzun yılların birikimi olan Eskişehir'in vizyonunun yerinden oynamaması için çaba sarf etmelidir.
Gerçek Eskişehirlilik böyle olur.
***
TARIMSAL GIDA KURULU OLUŞTURULMALI
Eskiden Alpu'da karpuz olurdu. Şimdi var mı? Yok. Çünkü üretici maliyetini karşılayacak fiyat düzeyinde satamıyor. Yerli malı pazara bile giremiyor. Dün Alpu'da üretilen karpuz bugün hem pazar sorunu hem de tohum sorunu nedeniyle üretilemiyorsa Türk tarımının çok ciddi sorunları olduğunu ifade edersek sorunu da teşhis etmiş oluruz.
Var olan sıkıntıların üzerine bir de çiftçinin pazar yeri ve denetlenmeyen piyasa sıkıntısı eklenince Türk tarımının tamamen kaderine terk edildiği görülüyor.
Bu sorunların ortadan kaldırılması için Eskişehir'de 'Gıdaya dayalı gruplaşma olmalı 've 'Gıda Organize Sanayi Bölgesi kurulmalıdır.’ Ayrıca “Bilişim Gıda Kurulu” oluşturulmalıdır. Bu kurul, tarımsal ürünler üzerine üreticilerin kullanımına açık şekilde çalışmalar yapmalıdır. Odalar, Belediyeler, kooperatifler, Birlikler bir araya gelmeli ve bu kurul bir an önce çalışmalarına başlamalıdır.
Başlamalıdır ki İngiltere, ABD, Japonya, Fransa, Almanya, Hollanda, İsrail gibi sanayileşme sürecini tamamlamış 4. Sanayi evresine geçen ülkeler gibi tarımsal Ar-ge ve inovasyon sürecine girelim. Başlasın ki gelecek nesilleri büyük borç yüklerinden ve dışa bağımlılıktan kurtaralım.
