Merhaba Değerli Okurlar;
Geçtiğimiz hafta Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 359 maddesinde düzenlenen defter ve belge ibraz etmeme suçunu incelemiştik.
Bu hafta ise Türk Ceza Kanunu’nda suçun işlenişinden sonra suçun işlendiği yer bakımından nasıl bir uygulama yapılır anlatmaya çalışacağız.
Türk Ceza Kanunu’nda yer bakımından uygulama kanunun 8.maddesine yer almaktadır.
TCK Madde 8 Türkiye'de işlenen suçlar hakkında Türk kanunları uygulanır. Fiilin kısmen veya tamamen Türkiye'de işlenmesi veya neticenin Türkiye'de gerçekleşmesi halinde suç, Türkiye'de işlenmiş sayılır. Suç;
a) Türk kara ve hava sahaları ile Türk karasularında,
b) Açık denizde ve bunun üzerindeki hava sahasında, Türk deniz ve hava araçlarında veya bu araçlarla,
c) Türk deniz ve hava savaş araçlarında veya bu araçlarla,
d) Türkiye'nin kıt'a sahanlığında veya münhasır ekonomik bölgesinde tesis edilmiş sabit platformlarda veya bunlara karşı, işlendiğinde Türkiye'de işlenmiş sayılır.
TCK’da yer bakımından uygulanma noktasında temel ilkeler mevcuttur.Bu ilkeler ;
Mülkilik ilkesi: Bir devletin ülkesinde veya ülkesi sayılan yerlerde işlenen suçlar bakımından cezalandırma yetkisinin olmasıdır.Özetle fail ya da mağdurun uyruğuna bakılmaksızın suç nerede işlendiyse o yerin ceza kanunlarının uygulanmasını ifade eden ilkeye denir. Devletin egemenlik yetkisine sahip olduğu kara ülkesi ve karasuları ile bu ikisinin üzerinde yer alan hava sahasından oluşur. Büyükelçilik ve konsoloslukların bulunduğu yerler de o ülke bakımından mülkilik ilkesi kapsamında yer almaktadır. Bu sebeple büyükelçilik veya konsolosluklarda işlenen suçlarda o yer hanginin ise o ülkenin ceza yasaları uygulanır.
Şahsilik ilkesi: Suçun işlendiği yere bakılmaksızın vatandaşın suçun faili (faile göre şahsilik) veya mağduru olması durumunda devletin cezalandırma yetkisinin olması hususudur.
Koruma ilkesi: Bir devlete karşı, egemenlik alanı dışında bir suçun işlenmesi halinde cezalandırma yetkisinin olmasıdır.
İkame yargı yetkisi: Yurtdışında yabancının yabancıya karşı işlediği bazı suçlarda devletin cezalandırma yetkisinin olması bu yetkiyi kullanmasıdır.
Evrensellik ilkesi: Dünyanın neresinde işlenmiş olursa olsun uluslararası toplumun çıkarını korumak amacıyla devletin cezalandırma yetkisini kullanmasıdır.
YARGITAY KARARI
5237 Sayılı TCK’nın 8. maddesinde düzenlenen; “Türkiye’de işlenen suçlar hakkında Türk kanunları uygulanır. Fiilin kısmen veya tamamen Türkiye’de işlenmesi veya neticenin Türkiye’de gerçekleşmesi halinde suç, Türkiye’de işlenmiş sayılır.” hükmü doğrultusunda somut uyuşmazlık incelendiğinde; sanığın yetkilisi olduğu adı geçen şirketler tarafından kullanılan internet sitesi üzerinden izinsiz sermaye piyasası faaliyeti yapılıp yapılmadığının tespiti için öncelikle şirketlerin yurtiçinde veya yurtdışında yerleşik olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir. Sermaye piyasası faaliyetinde bulunan kuruluşların yurtdışında yerleşik olduğunun tespiti halinde 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu, Yatırım Hizmetleri İle Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ ( III-37.1 )’in 9/2. maddesi ve Kurul’un belirlediği kriterler doğrultusunda kaldıraçlı alım satım faaliyetinin Türkiye’ye yönelik olarak gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği tespit edilebilecektir. Somut olayımızda incelemeye konu internet sitesinin fiilen ( gerçekte ) Türkiye’den yönetilerek izinsiz sermaye piyasası faaliyetinde bulunulduğu sabit olmakla birlikte, aksi düşüncenin kabulü halinde dahi yapılan izinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin Türkiye’ye yönelik olarak yapıldığı ve Türkiye’de sonuç doğurduğu açıktır. Bu sebeple sanığın gerçekleştirdiği izinsiz sermaye faaliyetine dair fiilin Türkiye’de işlendiği ve neticenin de Türkiye’de gerçekleştiği anlaşılmaktadır.” Yargıtay 19. Ceza Dairesi 2018/2119 E., 2018/5852 K., 9.5.2018
TCK’da yer bakımından uygulama konusu günümüzde de özellikle siyasi durumları ilgilendiren suçlarda önem arz etmektedir.Devletlerin kendi vatandaşlarının iadesini istemesi gibi hususlar yer bakımından uygulamanın en önemli örneklerinden birisidir.
HAFTAYA GÖRÜŞMEK ÜZERE
HUKUKLU GÜNLER
