Ayağını sıcak tut başını serin. Gönlünü ferah tut düşünme derin derin.

Çok düşünülüp her problem kendine dert etmemeli; geniş olunmalıdır.

Bin düşün, bir işle.

İşe girişmeden önce onun olası yanlarını uzun uzun düşünerek karara varılmalıdır.

Bir işe başlamadan sonunu düşün.

Sonu düşünülmeden yapılan iş, başarılı olmaz.

Bir senden büyüğün, bir de senden küçüğün sözünü dinle.

Önemli bir işe girişilirken büyüklerin tecrübelerinden de faydalanmalı; akıllıca düşünce ileri sürebilecek küçüklere de danışmalıdır.

Bugünü dünden yarını bugünden düşün.

‘Dün, bugün, yarın dengesini’ kur.

Büyük zekâlar, birlikte düşünürler.

Çözüm ortaklığı, büyük kişilerde daha güçlü olur.

Camızı kadı etmişler, samanlığı kendine ayırmış.

Bencil, mevki sahibi olduğunda da önce kendi menfaatini düşünür.

Cami ne kadar büyük olsa da imam, gene bildiğini okur.

Yetkili kişi, çevresindekilerin düşüncesi ne olursa olsun işleri yürütürken her isteğe uymayıp kendi istediğini yapmaya çalışır, kendi bildiğinden şaşmaz.

Çok düşünme düş getirir, başına bir iş getirir.

İyi düşünülmeli ama düşünceye de takılıp kalınmamalıdır.

Deli devran sürer, akıllı vakit bekler.

Akılsız ve cahil geleceği düşünmeden gününü gün etmek isterken akıllı, zamanını boşa geçirmez ve fırsat oldukça eğlenceye de zaman ayırır.

Deli düşündüğüne, tavuk eşindiğine.

Hemen herkesin belirleyici özelliğine ayrı bir dikkat gerekir.

Deliye bal tattırmışlar, çarşıda katran kalmamış. [1]

Düşüncesi kıt olan, hoşuna giden bir şeye benzettiğini gerçekten ona benzetmese bile elde etmeye can atar.

Derin sular durgun olur.

Derin düşünen insanlar, çok konuşmaz.

Dervişin fikri ne ise zikri de odur. [2]

Bir insan ne düşünüyor, gönlünden ne geçiriyorsa, bunu hareket ve sözleriyle belli eder; açığa vurur.

Dil yüreğin kepçesidir.

Kişi içinde ne varsa; ne hissediyorsa, ne düşünüyorsa onu ortaya koyar.

Düşün deli gönül düşün; eşek mi alınır kışın, onun da parası peşin.

Uygun olmayan zamanlarda hiç uygun düşmeyecek işler yapılmamalıdır.

Düşüne düşüne görmeli işi, sonra pişman olmamalı kişi.

Düşünmeden yapılan işler olumlu sonuçlanmaz.

Düşünmeden söylenen söz, nişan almadan tüfek atan avcıya benzer.

Düşünmeden konuşmak, nişan almadan ateş etmeye benzer. Ki böyle işten olumlu sonuç alınamaz.

Düşünmeden yatan, üşenmeden kalkar.

Yerinde ve zamanında yapılan iş, bıkkınlık vermez.

Düşünmenin geçinmeye faydası yoktur.

Planlı olmayınca düşünmenin bir anlamı yoktur.

Gaflet, gözün perdesidir.

Düşünce tek tarafa yönlendirilince gerçek, tam algılanamaz

Girmezden evvel çıkacağını düşün.

İşe başlamadan önce nasıl olabileceği, hesap edilmelidir.

Göğe bakıp yeri düşün.

Yaratılış gayesi ve tabiatın durumu, hayat tarzımızı etkilemelidir.

Hem otlamalı hem yoklamalı.

Bir durumun doğuracağı kötü sonuçları da düşünmeli.

Her kafa, her kafaya denk olmaz.

Kişilerin duygu ve düşünceleri farklı farklıdır.

Herkes atar ama vuramaz.

Herkes düşünce ileri sürer ama işi başaramaz.

Kayaya taş vuran, acısını kendi çeker.

Bir işe o işin sonucu düşünülerek girişilmelidir.

Kem düşünen, kemlik bulur.

Kötü düşünen, kötülük bulur.

Lokmayı ağzına sokmadan e nasıl yutulacağını düşünmeli.

İnsan kendi gücüne göre iş seçmeli, gücünün üstündeki işlere karışmamalı, altından kalkamayacağı işe girişmemelidir.

Sabahın yiyeceğini akşamdan düşün.

Hayatın her alanında planlı, hazırlıklı olunmalıdır.

Sonunu düşünen, yiğit olmaz.

Yiğitlik, kahramanlık olağanüstü durumlarda anın gereğini yapıp asla dönmemek, işin sonunu düşünmemektedir.

Tavuk eşindiğini yapar, deli düşündüğünü.

Herkes, yaratılışının gereğini yerine getirir.

Varsa borcun, düşünmektir harcın. 

Borç olunca yapılan şey, düşünmektir.

 Meselenin içyüzünü bilmeden hayale kapılmanın gereksizliğini belirtmede kullanılır.

 Dalgınlık ya da gaflet ile zihnindekini ulu orta söyleyiverenler için kullanılır.

 harç: Yapılabilecek iş